زندگی‌نامه امام موسی كاظم علیه السلام:

 نام:موسى‏ بن جعفر.

كنیه: ابو ابراهیم،ابوالحسن،ابوالحسن اوّل،ابوالحسن ماضى،ابوعلى و ابواسماعیل.

القاب: كاظم،صابر،صالح،امین و عبدالصالح.

نكته:امام موسی كاظم علیه السلام در میان شیعیان به «باب الحوائج» معروف است.

منصب: معصوم نهم و امام هفتم شیعیان.

تاریخ ولادت امام موسی كاظم:

هفتم ماه صفر سال 128 هجرى.برخى نیز سال 129 را ذكر كردند.

محل تولد امام موسی كاظم:

ابواء(منطقه‏اى در میان مكه و مدینه)در سرزمین حجاز(عربستان سعودى كنونى).

نسب پدرى:

امام جعفر بن محمد بن على بن حسین بن على بن ابى‏طالب علیهم السلام.

نام مادر امام موسی كاظم:

حمیده مصفّاة.نام‏هاى دیگرى نیز مانند حمیده بربریه و حمیده اندلسیه نیز براى او نقل شده است.این بانو از زنان بزرگ زمان خویش بود و چندان فقیه و عالم به احكام و مسائل بود كه امام صادق علیه السلام زنان را در یادگیرى مسائل و احكام دینى به ایشان ارجاع میداد.و درباره‏اش فرمود:«حمیده، تصفیه شده است از هر دنس و چركى؛مانند شمش طلا.پیوسته فرشتگان او را حفاظت و پاسبانى نموده تا رسیده است به من،به خاطر آن كرامتى كه از خداى متعال براى من و حجت پس از من است.»

مدت امامت امام موسی كاظم:

از زمان شهادت پدرش،امام جعفر صادق علیه السلام،در شوال 148 هجرى تا رجب سال 183 هجرى،به مدت 35 سال.آن حضرت در سن بیست سالگى به امامت رسید.

تاریخ و علت شهادت امام موسی كاظم:

25 رجب سال 183 هجرى،در سن 55 سالگى،به‏ وسیله زهرى كه در زندان سندى بن شاهک به دستور هارون ‏الرشید به آن حضرت خورانیده شد.

محل دفن: مكانی به نام مقابر  قریش در بغداد(در سرزمین عراق)كه هم اكنون به «كاظمین» معروف است.

همسران: 1.فاطمه بنت على.  2.نجمه.

فرزندان امام موسی كاظم:

درباره تعداد فرزندان آن حضرت چند قول وجود دارد.

بنابر نقل یكى از آنها،آن حضرت 37 فرزند داشت

كه 18 تن از آنان پسر و 19 تن دختر بودند.

الف) پسران‏ امام موسی كاظم

1.امام على بن موسى الرضا(ع).

2.ابراهیم.

3.عباس.

4.قاسم.

5.اسماعیل.

6.جعفر.

7.هارون.

8.حسن.

9.احمد.

10.محمد.

11.حمزه.

12.عبداللّه.

13.اسحاق.

14.عبیداللّه.

15.زید.

16.حسین.

17.فضل.

18.سلیمان.

ب) دختران امام موسی كاظم

1.فاطمه كبرى.

2.فاطمه صغرى.

3.رقیّه.

4.حكیمه.

5.ام ابیها.

6.رقیّه صغرى.

7.كلثوم.

8.ام جعفر.

9.لبابه.

10.زینب. 

11.خدیجه.

12.علیّه.

13.آمنه.

14.حسنه.

15.بریهه.

16.عائشه.

17.ام سلمه.

18.میمونه.

19.ام كلثوم.

یكى از دختران امام موسی كاظم(ع) به نام فاطمه،معروف به حضرت معصومه علیهاالسلام كه براى دیدار برادرش امام رضا علیه السلام عازم ایران شده بود،در شهر قم بیمار شد و پس از چند روز بیمارى،وفات یافت و در این شهر مدفون گردید.هم اكنون مقبره ایشان زیارتگاه شیعیان سراسر جهان و دانشگاه عالمان و مجتهدان شیعى است.

اصحاب ویاران امام موسی كاظم :

تعداد یاران،اصحاب و راویان امام موسى كاظم علیه السلام بسیار است.

در این جا نام تعدادى از اصحاب بزرگ آن حضرت ذكر می گردد:

1.على بن یقطین.

2.ابوصلت بن صالح هروى .

3.اسماعیل بن مهران.

4.حمّاد بن عیسى.

5.عبدالرحمن بن حجّاج بجلى.

6.عبداللّه بن جندب بجلى.

7.عبداللّه بن مغیره بجلى.

8.عبداللّه بن یحیى كاهلى.

9.مفضّل بن عمر كوفى.

10.هشام بن حكم.

11.یونس بن عبدالرحمن.

12.یونس بن یعقوب.

زمامداران معاصر:

1.مروان بن محمد اموى - معروف به مروان حمار- (126 - 132 ق.).

2.ابوالعباس سفاح عباسى (132 - 136 ق.).

3.منصور عباسى (136 - 158 ق.).

4.مهدى عباسى (158 - 169 ق.).

5.هادى عباسى (169 - 170 ق.).

6.هارون الرشید (170 - 193 ق.).

*امام موسى كاظم علیه السلام در عصر خلافت منصور عباسى به مقام امامت نایل آمد.از آن زمان تا سال 183 هجرى،سال وفات آن حضرت،چندین بار توسط خلفاى عباسى دستگیر و زندانى گردید. 

امام موسی كاظم تنها در دوران خلافت هارون الرشید به مدت چهار سال زندانى و در همان زندان به شهادت رسید.

رویدادهاى مهم زمان امام موسی کاظم (ع):

1.شهادت امام جعفر صادق علیه السلام،پدر ارجمند امام موسى كاظم علیه السلام،به دست منصور دوانیقى،در سال 148 هجرى.

 2.پیدایش انشعاباتى در مذهب شیعه،مانند:اسماعیلیه، اَفْطَحیه و ناووسیه،پس از شهادت امام صادق علیه‌السلام و معارضه آنان با امام موسى كاظم علیه السلام در مسئله امامت.

 3.ادعاى امامت و جانشینى امام جعفر صادق علیه السلام،توسط عبدالله اَفْطَحْ،برادر امام موسى كاظم علیه السلام و به وجود آوردن مذهب افطحیه در شیعه.

 4.اعراض بیشتر اصحاب امام صادق علیه السلام از عبدالله اَفْطَحْ،و گرایش آنان به امام‏ موسى كاظم علیه‌السلام.

 5.مرگ منصور دوانیقى،در سال 158 هجرى،و به خلافت رسیدن ابوعبدالله مهدى عباسى، فرزند منصور.

 6.احضار امام موسى كاظم علیه السلام به بغداد و زندانى نمودن ایشان در آن شهر،به دستور مهدى عباسى.

 7.زندانى شدن امام موسى كاظم علیه السلام در بغداد، در دوران حكومت هادى عباسى.

 8.مبارزات منفىِ امام موسى كاظم علیه السلام با دستگاه حكومتىِ هارون‏الرشید،در مناسبت‏هاى گوناگون.

 9.بدگویی و سعایت على بن اسماعیل،برادرزاده امام موسى كاظم علیه السلام از آن حضرت،نزد هارون الرشید با توطئه‏چینى یحیى برمكى،وزیر اعظم هارون.

 10.دستگیرى امام كاظم علیه السلام در مدینه و فرستادن آن حضرت به زندان عیسى بن جعفر در بصره،به دستور هارون‏الرشید، در سال 179 هجرى.

 11.انتقال امام علیه السلام از زندان بصره به زندان فضل بن ربیع در بغداد.

 12.انتقال امام علیه السلام از زندان فضل بن ربیع به زندان فضل بن یحیى برمكى.

 13.مراعات كردن حال امام علیه السلام در زندان،توسط فضل بن یحیى و عكس‏العمل شدید هارون به این قضیه.

 14.مضروب و مقهور شدن فضل بن یحیى،توسط هارون،به خاطر مراعات حال امام علیه السلام در زندان.

 15.انتقال امام علیه السلام از زندان فضل بن یحیى به زندان سندى بن شاهک.

 16.مسموم كردن امام علیه السلام با خرماى زهر آلود،توسط سندى بن شاهک در زندان.

 17.شهادت امام كاظم علیه السلام به خاطر مسمومیت در زندان سندى بن شاهک،در 25 رجب سال 183 هجرى.

 18.انتقال پیكر مطهر امام موسى كاظم علیه السلام به جِسر(پل)بغداد و فراخوانىِ مردم براى دیدن آن توسط مأموران هارون‏الرشید.

 19.انزجار سلیمان بن جعفر بن منصور دوانیقى از تحقیر پیكر امام موسى كاظم علیه السلام،توسط مأموران حكومتى،و دستور او به تجهیز و تكفین مناسب شأن پیكر آن حضرت و به خاک سپارى در مقابر قریش بغداد.

 منبع:

 كتاب"خاندان عصمت علیهم السلام"،سید تقى واردى